کیف پول دیجیتال، روشی آسان برای انجام پرداخت‌های الکترونیکی هستند که با ذخیره اطلاعات حساب و ذخیره پول به صورت دیجیتال به شما این امکان را می‌دهند تا بتوانید به راحتی و بدون نیاز به پول نقد و یا کارت بانکی، عملیات پرداخت خود را انجام دهید. کیف پول دیجیتال، در واقع یک حساب اعتباری آنلاین بر روی گوشی هوشمند یا کامپیوتر شماست که برای ذخیره پول و انجام فوری تراکنش‌های آنلاین و آفلاین استفاده میشود. یک کیف پول دیجیتال، درست مانند یک کیف پول واقعی است با این تفاوت که معاملات شما را سریع‌تر و امن‌تر می‌سازد. بر خلاف حساب‌های بانکی، کیف پول دیجیتال به عنوان یک روش سریع معاملات دیجیتال در نظر گرفته میشود.
بسیاری از فروشگاه‌ها و کمپانی‌ها علاقمندند تا مشتریانشان از کیف پول دیجیتال استفاده کنند. بر این اساس سه نوع کیف پول تعریف شده است:
کیف پول محدود یا بسته (Closed Wallet)
برخی از فروشگاه‌ها، شرکت‌ها و یا کمپانی‌هایی برای مشتریان خودشان کیف پول محدود تعریف می‌کنند. پولی که در این کیف پولها ذخیره میشود فقط می‌تواند برای ارتباط مشتریان با همان شرکت یا فروشگاه، مورد استفاده قرار بگیرد. به عنوان مثال یکی از شرکتهای تاکسی آنلاین را در نظر بگیرید. احتمالا حداقل با یکی از این اپلیکیشنها کار کردهاید و متوجه کیف پولی که داخل این اپلیکیشها تعبیه کرده‌اند، شدهاید. شما میتوانید این کیف پول را شارژ کنید و کرایه خود را از این کیف پول بپردازید. پولی که داخل حساب شما در این اپلیکیشنها ذخیره شده فقط برای استفاده از خدمات همان اپلیکیشن قابل استفاده است. شما نمیتوانید آن را نقد کنید یا جای دیگر خرج کنید.در کیف پولهای محدود، هنگام مرجوع کردن کالا یا لغو سفارش، مبلغ پرداخت شده به کیف پول شما برمی‌گردد و به شما امکان خرید مجدد از همان فروشگاه یا شرکت را می‌دهد. در مثال تاکسی آنلاین، اگر شما سفر خود را لغو کنید، مبلغ برداشته شده به کیف پول شما برگردانده میشود و شما میتوانید در سفرهای بعدی از آن استفاده کنید.
کیف پول نیمه‌محدود (Semi-closed Wallet)
کیف پول نیمه محدود از پرکاربردترین انواع کیف پول است. شرکت‌هایی مانند کیپو، Alipay، PayPal و غیره، کیف پولهای نیمه‌محدود ارائه می‌دهند. علت این نام گذاری به دلیل ماهیت غیربانکی سازمان‌های ارائه‌دهنده این نوع کیف پولهاست. از آنجا که این کیف پولها توسط سازمان‌های غیربانکی اداره میشود، آنها باید این پول را در یک حساب سپرده‌گذاری شده در یک بانک نگه دارند. به عبارت دیگر، این اتفاق مانند این است که شما پول خود را به واسطه کیف پول‌تان در یک حساب بانکی معتبر گذاشته باشید که تحت قوانین بانکداری کشور عمل می‌کند. در واقع، کاربران برای استفاده از این نوع کیف پول، بایستی با شرکتهای ارائه‌دهنده این سرویس قرارداد ببندند تا بتوانند از خدمات آن استفاده کنند. از این کیف پولها می‌توان برای انجام معاملات آنلاین و یا آفلاین استفاده کرد. این معاملات شامل خرید کالاها و خدمات، خدمات مالی، پرداخت هزینه‌ها، انتقال وجه، شارژ اینترنت و موبایل، نیکوکاری و دیگر خدمات میشود.
کیف پول باز یا نامحدود (Open Wallet)
کیف پول نامحدود فقط توسط بانکها یا در مشارکت با بانکها صادر میشود. بانکها یا موسسههای مالی به جای کیف پول نیمه‌محدود، می‌توانند کیف پول نامحدود داشته باشند. با این کیف پول می‌توان تمام معاملاتی را که یک کیف پول نیمه‌محدود پشتیبانی می‌کند انجام داد. علاوه بر این، از آنجا که این کیف پولها توسط بانکها ارائه میشوند، امکان نقد کردن موجودی کیف پول نامحدود درون شعب بانک یا توسط دستگاه‌های خودپرداز هم وجود دارد. M-Pesa مرتبط به بانک ICICI و Pay Zapp مرتبط به بانک HDFC چند نمونه از کیف پولهای نامحدود در کشورهای مختلف از جمله کنیا، افغانستان و هندوستان هستند.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، پرداخت الکترونیکی، بعد از کارت اعتباری، محبوب‌ترین روش پرداخت در فروشگاه‌های آنلاین جهان است. همچنین روز به روز تقاضا برای کیف پول دیجیتال در حال افزایش است که دلیل آن، توسعه سریع تجارت الکترونیک در دنیاست.
در ایران نیز، شرکت تجارت الکترونیک بهار، توانسته با بهره‌مندی از سیستم اختصاصی بانکداری متمرکز(Core Banking) خود، خدمات و راهکارهای گوناگونی را در حوزه‌های مختلف بانکداری متمرکز، سامانه‌های وفاداری، پرداخت‌های الکترونیکی و کیف پول دیجیتالی در اختیار افراد، سازمان‌‌ها و فعالان کسب و کار قرار دهد.
خدمات بهار، طیف گسترده‌ای از ابزارهای مالی و فناوری مرتبط با انواع کیف پول از جمله مدیریت تسهیلات و امکاناتی چون Cash Back، Reverse/Refund، Multi-Wallet، Multi-Currency، انواع سرویس‌های کارمزد و تسهیم، مسدودی و رفع مسدودی و… را در بر می‌گیرد. همچنین بر اساس قوانین بانک مرکزی، موسسات اعتباری و بانکها می‌توانند بانک عامل کیف پول باشند تا بتوانند به عنوان راهبر کیف پول خدمت‌رسانی کنند. بهار قادر است با ارائه کیف پول مبتنی بر زیرساخت یکپارچه بانکی، آنها را قادر سازد نقش عاملیت خود را ایفا کنند. همچنین بهار می‌تواند فرآیند کسب مجوز راهبری کیف پول الکترونیک را برای شرکتهای فعال در حوزه فین‌تک تسهیل نماید.
پی‌نوشت: این مقاله با اندکی تغییر در پایگاه خبری راه پرداخت نیز منتشر شده، که از طریق لینک زیر قابل مشاهده است.